Foto: Shutterstock
KOLIKO ste puta, pijući proteine, čuli komentar: "Zašto piješ tu kemiju?"
Dakle, što su stvarno ti "strašni" whey proteini i kako se proizvode?
Kao što im i samo ime kaže, whey protein je protein sirutke. Sirutka je zeleno-žuta tekućina koja predstavlja sporedni proizvod u proizvodnji sira (koagulaciji kazeina). Od 10 litara mlijeka dobije se 1 kg sira i 9 litara sirutke.
Najvrjednija komponenta sirutke su proteini, koji se sastoje od laktoglobulina, laktalbumina, imunoglobulina, laktoferina i albumina krvnog seruma.
Proteini sirutke sadrže sve esencijalne aminokiseline, a njihova je vrijednost i u tome što su potpuno probavljivi i iskoristivi. Isto tako proteini sirutke predstavljaju dobar izvor razgranatih aminokiselina (valin, leucin, izoleucin). Veća biološka vrijednost proteina sirutke u odnosu na proteine mlijeka rezultat je visokog udjela lizina (40 posto više) te cisteina i metionina (2,5 puta više). Za iskoristivost proteina u organizmu bitan je omjer cisteina i metionina, koji je u proteinima sirutke oko 10 puta veći nego u kazeinu.
Načini dobivanja proteina sirutke
Proteini sirutke dobivaju se separacijom iz tekuće sirutke raznim postupcima pročišćavanja.
Protein sirutke na tržištu postoji u tri oblika: koncentrat, izolat i hidrolizat. Koncentrat sadrži 70-80 posto proteina dok su ostalih 20-30 posto ugljikohidrati i masti. Izolat je nešto čišći oblik sadrži oko 95 posto proteina, te samim time osigurava bržu probavu. Hidrolizat proteina sirutke se najviše prerađuju sto znači da se taj oblik najbrže probavi.
Koncentrat se dobiva procesom ultrafiltracije. Ovako dobiveni proteini sirutke su jeftiniji od ostalih preparata te sadrže nešto laktoze - koja može uzrokovati alergiju - i drugih nečistoća - koje mogu uzrokovati nadutost i plinove.
Izolat se dobiva metodom ionske izmjene. Ovakav proces proizvodnje uklanja vitalne biološki aktivne frakcije (imunoglobulin, laktoglobulin i laktoferin).
Drugi postupak za dobivanje izolata je metoda mikro ili nanofiltracije, kojom se dobivaju proteini sirutke 90-94 postotne čistoće, ali su i biološki aktivne frakcije sačuvane jer se proizvode pod niskim temperaturama i bez kiselih kemijskih uvjeta.
Izvor: Fit-team